Verduurzaming woningen

De provincie Utrecht heeft als ambitie dat iedereen moet kunnen meedoen aan de energietransitie. Op dit moment kan niet iedereen de investeringen voor het verduurzamen van een woning en de energiekosten betalen. Met de aanpak Inclusieve Energietransitie ondersteunt de provincie collectieve verduurzamings- en duurzame opwekprojecten met expertise en financiering. Lees meer op de pagina Energie voor iedereen. 

Gemeenten, energiecoöperaties en bewonersinitiatieven zijn allemaal van belang om individuele woningeigenaren aan te zetten om energiemaatregelen te nemen. De provincie helpt daarbij en bevordert de onderlinge samenwerking. We stellen data beschikbaar, subsidiëren projecten en zorgen voor kennisuitwisseling. Ook ontwikkelen we aanpakken voor specifieke doelgroepen, als vve's en particuliere verhuurders.     

Energie Diensten Centrum

Het Energie Diensten Centrum (EDC) werken de provincie en 21 gemeenten samen om particuliere woningeigenaren beter te kunnen ondersteunen bij het verduurzamen. Kijk voor meer informatie op www.energiedienstencentrum.nl. 

Verenigingen van eigenaren (VvE's)

VvE’s zijn een speciale doelgroep als het gaat om het verduurzamen van woningen. Om het voor gemeenten makkelijker te maken kleine VvE’s’ (maximaal 7 woningen) te betrekken bij duurzaamheidsprojecten zijn er speciale tools en er is een speciale subsidieregeling. Kijk hiervoor op Kleine VvE's.

Grotere VvE’s kunnen gebruik maken van de hulp van het Adviespunt VvE. U kunt gratis gebruik maken van de diensten van het Adviespunt VvE. Het Adviespunt voert een analyse uit van uw VvE en biedt op basis daarvan een routekaart die past bij uw VvE. De routekaart legt de verschillende stappen van het proces uit. Bij de routekaart ontvangt u praktische tips en aanbevelingen over het verduurzamingsproces. Het Adviespunt geeft desgewenst extra informatie over het uitvoeren van een bewonersenquête, het opstellen van een haalbaarheidsrapport, diverse duurzaamheidsmaatregelen en tips waarop u moet letten als je een offerte beoordeelt. 

Gespikkeld bezit

Het is het meest efficiënt om een hele straat tegelijk te verduurzamen. Wanneer in die straat zowel koopwoningen staan als woningen die eigendom zijn van een woningcorporatie (we noemen dat ‘gespikkeld bezit’) is dat niet zo makkelijk voor elkaar te krijgen. Want woningeigenaren pakken verduurzaming anders aan dan een woningcorporatie. Een hele straat tegelijk verduurzamen lukt alleen als de betrokken partijen samenwerken. Om die samenwerking van de grond te krijgen biedt de provincie Utrecht een subsidie voor de proces- en projectkosten. Gemeenten en woningcorporaties kunnen daar gebruik van maken om samen een straat met gespikkeld bezit te verduurzamen. Kijk voor meer informatie en tips op Gespikkeld bezit.

Isolatievouchers

Gemeenten kunnen huiseigenaren met een laag inkomen een isolatievoucher aanbieden om hun spouwmuur of de vloer/bodem van de woning te isoleren. Dit gaat op kosten van de provincie. Meer informatie is te vinden op Isolatievouchers.

Handige kaarten voor energie besparen

• Energieadvies-app Geopoint (referentiewoningen): Welke energiebesparingsmaatregelen zijn geschikt voor mijn type woning?
• (Voorlopige) energielabels woningen en utiliteitsgebouwen

Woningkenmerkenkaart

Speciaal voor gemeenten heeft de provincie ook een woningkenmerkenkaart. Deze kaart geef inzicht in woningkenmerken die relevant kunnen zijn voor de energietransitie. Voor deze kaart is een inlog nodig. Gemeenten kunnen die opvragen bij Raunieck Hendriks. Zijn contactgegevens staan onderaan deze pagina.

Servicepunt energie

Het Servicepunt energie van de NMU steunt energie-coöperaties en bewonersinitiatieven bij de energietransitie. Zij delen kennis en ervaring, verbinden partijen en signaleren kansen en knelpunten.  

Er zijn meerdere mogelijkheden om woningen comfortabel te verwarmen zonder gebruik te maken van aardgas. In sommige buurten is een warmtenet de meest betaalbare en duurzame oplossing. In andere buurten kan het logischer zijn om voor individuele warmtepompen of andere opties te kiezen. De provincie helpt bij deze afweging met subsidie voor technische haalbaarheidsstudies. Ook is er subsidie voor projecten om inwoners actief te betrekken bij aardgasvrij wonen. Kijk voor meer informatie over deze subsidies onderaan deze pagina bij Subsidies voor het verduurzamen van woningen. Daarnaast heeft de provincie handige kaarten en kennis waar u gebruik van kunt maken.

Warmtebronnen

Er is bij de provincie veel kennis aanwezig over warmtebronnen. Daarbij kan het onder meer gaan om zonnewarmte, aardwarmte, warmte-koude-opslag, aquathermie, groengas of geothermie. Heeft u plannen om daarmee te gaan werken of bent u op zoek naar informatie? Neem contact op Brigit Valentijn. Haar contactgegevens vindt u onderaan deze pagina.   

In de praktijk

In Soester wijk Overhees onderzoekt de Soester Energie Coöperatie of het mogelijk is om met warmte uit de 13 vijvers in de wijk de huizen te koelen in de zomer en te verwarmen in de winter. Lees meer bij Warmte uit water.

Ontwikkelen warmtenet

Warmtenetten zijn er in veel varianten. Naast de grote bestaande  warmtenetten, zijn de kleinere warmtenetten voor 300-700 woningen in opkomst. De provincie denkt graag mee met gemeenten, bewonersinitiatieven en energiecoöperaties over de ontwikkeling van warmtenetten. Er is veel mogelijk op het gebied van techniek, financiën en organisatie. Kijk ook eens naar de webpagina Mini-warmtenetten. 

Passend voor de wijk

Samen met woningcorporaties en particuliere woningeigenaren kiezen gemeenten welk warmtesysteem het meest passend is voor een wijk. Daar gaat vaak een lang proces aan vooraf van onderzoek en dialoog. Bij Bewoners betrekken vindt u een handige tool, tips en informatie over subsidie voor participatie. 

Handige kaarten voor aardgasvrij verwarmen

De provinciale kaartentool Atlas heeft verschillende kaartlagen die u afzonderlijk en tegelijkertijd kunt bekijken. Ga naar de webpagina, klik linksboven op ‘Kaartlaag toevoegen’ en zoek dan bij ‘Zoeken in lagen’ op een of meerdere trefwoorden. Klik vervolgens op ‘Toevoegen’.

Bijvoorbeeld:

• bodemenergie
• aquathermie
• aardwarmte

Kaarten van anderen

• Warmteatlas van RVO: op deze kaart zijn onder andere de warmtevraag en potentiële warmtebronnen in kaart gebracht. 
• Aquathermie-viewer van Netwerk Aqua Thermie: potentiekaart voor thermische energie uit oppervlaktewater, afvalwater en drinkwater.

Regelgeving

• Instrumentarium schaarse warmte uit water: rapport over het instrumentarium om schaarse warmte te kunnen verdelen over geïnteresseerde partijen, op zo'n manier dat de maatschappelijke meerwaarde het grootst is. 

Hulp van onze partners

• De warmtetransitie van Stedin: voor ondersteuning en tips
• Programma duurzaamheid van RWU: voor tips, kennis en samenwerkingen
• RES-regio’s: op de websites van de verschillende RES-regio's vindt u tips en antwoorden op veelgestelde vragen
• Expertise Centrum Warmte: voor meer informatie over het gebruik van zonnewarmte als warmtebron.
• Servicepunt energie van de NMU: Het Servicepunt Energie steunt energie-coöperaties en bewonersinitiatieven bij de energietransitie. Zij delen kennis en ervaring, verbinden partijen en signaleren kansen en knelpunten.  

Het is belangrijk om de bewoners goed te betrekken bij het maken van plannen om een buurt of wijk te verduurzamen. Dat is relevant als een gemeente het initiatief neemt, maar ook als een groep bewoners aan de slag wil. Er is veel kennis over dit onderwerp aanwezig, onder meer bij het Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie en bij het Servicepunt Energie.

Leefstijl segmentatie

Als provincie hebben we onderzoek laten doen naar leefstijlen en hoe de verdeling van deze leefstijlen is per wijk. Hier kunt u de manier van communiceren op aanpassen. Op onze pagina Participatie [link invoegen] vindt u daarover meer informatie en een inlog voor deze BSR-Leefstijl segmentatie. Verder zijn er enkele projecten uitgevoerd met steun van de provincie die ook nuttige tips hebben opgeleverd over participatie. Kijk eens naar Eurowoningen en Energie in Smitsveen.

Subsidie

De provincie heeft ook subsidie voor participatietrajecten met inwoners. Kijk daarvoor onderaan deze pagina bij Subsidies voor het verduurzamen van woningen. 

Zon op dak is voor veel woningen interessant. Gemiddeld ligt de terugverdientijd rond de 7 jaar. Via de links hieronder kunt u zien wat dit betekent voor uw dak. De provincie heeft verschillende subsidieregelingen om zon op grote daken te realiseren. Onder andere vve's, woningcorporaties, bewonersinitiatieven, maatschappelijke organisaties en gemeenten kunnen hier gebruik van maken. Kijk hiervoor onder het kopje 'Subsidies voor het verduurzamen van woningen' op deze pagina.

Bekijk wat er mogelijk is op een dak

• Zonnekaart: is het dak geschikt voor zonnepanelen?
• Duurzame kansen op uw dak: voor als u denkt over een groen dak (met planten) of een blauw dak (waarop water wordt opgevangen of vastgehouden), eventueel in combinatie met zonnepanelen.

Om de Energietransitie te versnellen heeft de provincie verschillende subsidieregelingen. Kijk voor de mogelijkheden op Uitvoeringsverordening subsidie Energietransitie provincie Utrecht (USET 2021). 

Rijkssubsidies

Het Rijk heeft ook diverse interessante subsidieregelingen voor woningverduurzaming: 

• Stimuleringsregeling voor aardgasvrije huurwoningen (SAH)
  Met deze subsidie kunnen verhuurders en gemengde VvE’s hun woning(en) op een warmtenet aansluiten. Ook kunnen ze de subsidie aanvragen voor inpandige aanpassingen die de woning geheel aardgasvrij maken. Kijk op Stimuleringsregeling aardgasvrije huurwoningen (SAH) voor verhuurders aanvragen. 
• Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE) 
  Hiermee kunnen woningeigenaren en -corporaties hun woning of gebouw verduurzamen. Lees meer over op ISDE: Subsidie voor verduurzaming van uw woning. Voor zakelijke aanvragen kijkt u op Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing voor zakelijke gebruikers (ISDE).
• Subsidieregeling Verduurzaming en Onderhoud Huurwoningen (SVOH). Deze regeling ondersteunt beleggers, zakelijke en private verhuurders bij de verduurzaming van huurwoningen. Kijk op Subsidieregeling Verduurzaming en Onderhoud Huurwoningen (SVOH).
• Subsidieregeling Verduurzaming voor Verenigingen van Eigenaars (SVVE)
  Hiermee kunnen VvE’s, woonverenigingen en -coöperaties subsidie krijgen om hun gebouw energiezuiniger te maken. kijk waarvoor u de SVVE kan inzetten op SVVE: Subsidieregeling verduurzaming voor VvE's.

Met ingang van 1 januari 2025 zijn er aanpassingen in de Rijkssubsidies doorgevoerd. Kijk voor meer informatie op de website van Volkshuisvesting Nederland: Per 1 januari 2025: Vernieuwingen in subsidies voor verduurzaming van woningen en gebouwen.