Als woningcorporaties woningen gaan renoveren, treffen zij onderhouds- en verduurzamingsmaatregelen. Dit kan voor tussenliggende koopwoningen een interessant natuurlijk moment zijn om ook met de woning aan de slag te gaan en verduurzamingsmaatregelen te treffen. Het lijkt voordelen te bieden als je particuliere huiseigenaren kunt laten meeliften op verduurzamingswerkzaamheden die worden uitgevoerd in corporatiewoningen, maar de praktijk is weerbarstig. Particuliere huiseigenaren blijken vaak juist duurder uit te zijn. En het pakket maatregelen is hen vaak te uitgebreid. Gemeente Utrecht heeft diverse methodes verkend om deze aanpak toch succesvol te laten zijn. Claudia Umlauf, (beleidsadviseur energietransitie & wonen, en Sonja Kamp, omgevingsmanager, geven tips.
Financiële efficiëntie versus de huishoudportemonnee
“Het grootste verschil tussen woningcorporaties en particuliere huiseigenaren is dat woningcorporaties redeneren vanuit financiële efficiëntie, terwijl particulieren redeneren in stapjes,” vertelt Claudia. “Een woningcorporatie doet het liefst alle verduurzamingswerkzaamheden in één keer goed en heeft daar ook budget voor gereserveerd. Een particulier doet in principe vooral wat nodig is in zijn huis. Als het dak dan toch gerepareerd moet worden, wil hij er best over nadenken om dat dak ook meteen te isoleren. Maar vaak is er dan geen geld meer om ook nog alle ramen te vervangen door hoogrendementsglas. Sowieso is een particulier minder snel geneigd om maatregelen te treffen waarvan hij het effect niet terugziet in de energierekening.”
“En daar komt dan nog eens bij dat particulieren duurder uit zijn als ze aansluiten bij de opdracht van de woningcorporatie. Dat komt omdat woningcorporaties voor hun grote projecten afspraken hebben met preferred suppliers (grote partijen) en daarbij hoge eisen stellen aan kwaliteit en veiligheid. Tevens rekenen de grote bouwpartijen allerlei risico’s in de vorm van opslagen door in hun prijs. En dat zie je terug in de kosten. Particulieren kunnen met minder af, dus voor hen zijn die prijzen te hoog. Zij zijn vaak gunstiger uit door zaken te doen met kleinere lokale aannemers”
Tip 1: Contact met de woningcorporaties
De nieuwe aanpak van de gemeente begint met goede contacten met de woningcorporaties. “In de eerste plaats omdat zij als geen ander de buurt kennen en weten wat er speelt,” gaat Claudia verder. “Verder geldt: als je weet wat hun plannen zijn, kun je daar in een heel vroeg stadium al bij aansluiten. Ook voor een woningcorporatie is het beter als zoveel mogelijk particulieren meedoen. De hele wijk ziet er dan mooier uit na de werkzaamheden. Het helpt bijvoorbeeld ontzettend als de woningcorporatie aan de aannemer vraagt of hij ook een aanbieding wil maken op onderdelen voor de particulieren. Op die manier heeft de particuliere eigenaar de keuze om mee te liften op verschillende energiebesparende maatregelen. Wij als gemeente gaan dan alvast op zoek naar subsidiepotjes, bijvoorbeeld van het Rijk (bv. het Volkshuisvestingsfonds), zodat we de particulieren een verleidelijk aanbod kunnen doen.”
Tip 2: Tijdig benaderen
Sonja Kamp voegt toe: “Het is belangrijk om die particuliere eigenaren zo vroeg mogelijk te benaderen. Je moet ze niet overvallen wanneer de eerste bouwkeet geplaatst wordt. Wanneer zij een maand of negen van tevoren horen dat de corporatiewoningen worden verduurzaamd en dat zij eventueel mee kunnen doen, hebben ze tijd om erover na te denken en de informatie te verwerken. Een particulier wil liever niet dat zijn huis als enige in de straat niet wordt opgeknapt. Het is slecht voor de marktwaarde van je huis als jij het lelijke eendje in de rij bent.”
“Soms staat er tijdens zo'n eerste informatiebijeenkomst een ambassadeur op: iemand uit de wijk die verduurzamen heel belangrijk vindt en die de kar wil trekken voor zijn buurtgenoten. Dat is natuurlijk fantastisch. Als je op tijd begint met informeren, geef je ook die ambassadeur de kans om dingen te organiseren samen met andere eigenaar-bewoners in de straat en bijvoorbeeld offertes op te vragen bij lokale aannemers ter vergelijking.“
Woningcorporatie kan vergunning aanvragen voor alle woningen
“Een ander voordeel voor de particulieren is dat de woningcorporatie ook hun woning mee kan nemen in de aanvraag van de omgevingsvergunning wanneer tijdig bekend is dat hun woning ook meedoet. In de praktijk zijn er veel particulieren die zich er niet bewust van zijn dat zo'n vergunning nodig is als je het dak aanpast. Dat kan soms achteraf gedoe opleveren. Wanneer dat allemaal in één keer gebeurt, is alles netjes afgedekt.”
Tip 3: Energieadviseur
“Wat bij ons ook goed gewerkt heeft,” vervolgt Sonja, “is het inzetten van een energieadviseur die er echt voor de particuliere woningeigenaren is. Iemand die hen begeleidt en hen onafhankelijk advies geeft, ook als ze besluiten niet mee te liften met het aanbod van de aannemer van de woningcorporatie en kiezen voor een andere aannemer. Elke uitgevoerde maatregel om te verduurzamen is er één.”